Madagaskar

                                  Madagaskar

Madagaskar, oficjalnie Republika Madagaskaru – państwo wyspiarskie położone na Madagaskarze w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Afryki. Madagaskar jest czwartą co do wielkości wyspą na świecie i pierwszą w Afryce. Po rozpadzie superkontynentu Gondwana około 88 mln lat temu Madagaskar oddzielił się od subkontynentu indyjskiego, co pozwoliło rodzimej faunie i florze ewoluować we względnej izolacji. W związku z tym Madagaskar ma bardzo bogaty ekosystem; ponad 90% malgaskiej dzikiej przyrody nie występuje w żadnym innym miejscu na Ziemi. Lokalna przyroda jest jednak zagrożona przez dynamicznie wzrastającą populację ludzi, rozwijającą się infrastrukturę i przemysł oraz przez zmiany klimatu.

Według ONZ Madagaskar należy do grup krajów słabo rozwiniętych. Oficjalnymi językami są malgaski i francuski. Większość ludzi wyznaje chrześcijaństwo, wierzenia tradycyjne albo połączenie obu religii. Ekoturystyka i rolnictwo w połączeniu z większymi inwestycjami w edukację, ochronę zdrowia oraz prywatne przedsiębiorstwa to kluczowe elementy strategii rozwoju Madagaskaru. W trakcie kadencji prezydenta Ravalomanany inwestycje przyniosły duży wzrost gospodarczy, jednak poziom jakości życia rósł nierównomiernie, powodując napięcia związane z rosnącymi kosztami życia oraz spadkiem poziomu życia wśród najbiedniejszych i części klasy średniej. W ostatnich latach poziom przestępczości zwiększył się znacząco.

Madagaskar należy do Organizacji Narodów Zjednoczonych, Unii Afrykańskiej, Wspólnoty Rozwoju Afryki Południowej oraz Międzynarodowej Organizacji Frankofonii.

Madagaskar – wyspa leżąca na wschód od południowej części Afryki, na Oceanie Indyjskim. Od Afryki oddziela go szeroki na około 500 km Kanał Mozambicki. Madagaskar jest czwartą co do wielkości wyspą świata. Zajmuje ją niepodległe państwo Madagaskar.Powierzchnia wyspy to 587 040 km², ma ona długość 1500 km i szerokość 450 km. Linia brzegowa Madagaskaru liczy 4828 km. Od zachodu przez wody terytorialne graniczy z Mozambikiem, na północny zachód od wyspy leży Majotta w odległości 280 km. Natomiast na wschód od Madagaskaru w odległości 670 km leży Reunion.

Klimat

Na zmienność klimatu na Madagaskarze zasadniczy wpływ mają rozciągłość południkowa oraz rzeźba terenu, które determinują dużą różnorodność klimatyczną oraz z drugiej strony wyspiarskie położenie powodujące, że różnice są łagodzone przez Ocean Indyjski i Kanał Mozambicki. W okresie zimowym na półkuli południowej przeważa pasat południowo-wschodni. Latem zaś pobliski Niż Równikowy sprawia, że znaczna część wyspy znajduje się w zasięgu wiatru z północy zwanego monsunem. Skutkiem takich zmian atmosferycznych jest występowanie na wyspie dwóch wyraźnych pór roku. Są to pora deszczowa, która trwa od listopada do kwietnia i pora sucha zaczynająca się w maju i trwająca do końca października.

Fauna

Tak samo jak w przypadku roślinności, tok historii przemian geologicznych wywarł wpływ na obecny stan świata zwierząt Madagaskaru. Na Madagaskarze nie spotkamy małp, ale za to żyje ponad 20 gatunków lemurów co stanowi 75% ze spotykanych na świecie. Nie ma też wielkich kotów jak lwy czy gepardy. Świat ssaków reprezentują takie gatunki jak jeże, nietoperze i dzikie świnie. Bogaty jest świat ptaków, zarówno miejscowych, jak i tych wędrownych. W XVII w. żył na wyspie olbrzymi ptak – mamutak, którego jaja o pojemności około 8 litrów wciąż odnajduje się na wyspie. Głównym przedstawicielem gadów jest krokodyl bytujący nad rzekami. Dużo jest też kameleonów, stanowiących dwie trzecie gatunków odkrytych na świecie. Występują także żółwie jak i niemal wyłącznie niejadowite węże.

Flora

Szata roślinna wyspy jest nieco inna niż ta, którą spotyka się na stałym lądzie Afryki. Występuje tu wiele gatunków endemicznych i reliktowych. Jest to spowodowane tym, że Madagaskar bardzo wcześnie oddzielił się od kontynentów. To z kolei spowodowało odmienny tor rozwoju ewolucyjnego roślinności. Rośnie tu m.in. ponad 1000 gatunków orchidei. Roślinność jest uzależniona od zróżnicowania klimatycznego Madagaskaru.

Na Wschodnim Wybrzeżu roślinność jest bogata zarówno w liczbę gatunków, jak i w zagęszczenie, co jest związane z wilgotnym klimatem. Nadmorski pas charakteryzuje się lasami parkowymi pełnymi palm i pandanów, brzegi lagun porośnięte są roślinnością bagienną. Na zachód od lagun, na wzgórzach, które są pozbawione lasów, przeważają sawanny. Sawanny te posiadają gęste zarośla i miejscami odrosty wtórnych lasów. Charakterystyczną rośliną jest drzewo pielgrzymów, pielgrzan madagaskarski. Tkanki tego drzewa zawierają ciecz nadającą się do picia. Wiecznie zielone lasy tropikalne zachowały się jedynie wokół zatoki Antogil.

Płaskowyż Centralny jest praktycznie pozbawiony lasów. Dominują tam łąki zniszczone przez gospodarkę żarową i odłogową. Wiele miejsc zostało obsadzonych mimozami i eukaliptusami w celu ochrony gleby przed degradacją rolniczą. Zachodnia część kraju jest pokryta sawannami trawiastymi. Na sawannach rosną miejscami baobaby i odporne na ognień palmy. Wzdłuż rzek rosną lasy galeriowe. Wiele gatunków drzew traci w porze suchej liście.

Inna flora jest w obszarze południowo-zachodnim. Suche tereny jakie tam występują są pokryte sukulentami i kserofitami. Rosną tam euforbie, aloesy i gęste kolczaste zarośla.

Flaga Madagaskaru została przyjęta 14 października 1958, dwa lata przed uzyskaniem przez ten kraj niepodległości. Składa się z trzech pasów: pionowego białego i poziomych: czerwonego i zielonego. Biel i czerwień były kolorami używanymi przez władców istniejącego na wyspie, przedkolonialnego, królestwa Merina, podbitego przez Francję w 1896. Zieleń to kolor Hova, wpływowej klasy chłopów, która odegrała ważną rolę w walce o niepodległość.

Godło Madagaskaru zawiera mapę wyspy, umieszczoną w środku, na białym tle, a poniżej jej znajduje się głowa rogatego gnu brunatnego. Zielone i czerwone promienie emanują z mapy państwa, upodabniając ją do Słońca. Kolory godła to barwy panafrykańskie.

Godło jest otoczone przez napisy „Republikan'i Madagasikara”, oznaczający „Republika Madagaskaru”, oraz na spodzie „Tanindrazana – Fahafahana – Fahamarinana”, oznaczający „Ojczyzna – Rewolucja – Wolność”. Obok drugiego napisu znajdują się dwa  kłosy zboża.

Zgodnie z konstytucją z 1992 (modyfikowana 1998) Madagaskar jest republiką, z prezydentem, wybieranym w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią, jako głową państwa. Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu o kadencji 4-letniej, składającego się ze Zgromadzenia Narodowego (150 deputowanych pochodzących z wyborów powszechnych) i Senatu (1/3 członków mianuje prezydent, a 2/3 — wybierają wspólnoty lokalne). Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez prezydenta.



















Portugalski żeglarz Pedro Alvares Cabral chcąc dopłynąć w 1500 roku do Indii, przypadkowo odkrył 
Brazylię i Madagaskar.




Madagaskar ma powierzchnię 588 tysięcy kilometrów kwadratowych. Jest czwartą najwyższą wyspą po Grenlandii, Nowej Gwinei i Borneo.




Najwyższym szczytem jest Maromokotro 2876 m n.p.m.




Najdłuższą rzeką jest Mangoky, 821 km.




Nosy Boraha to wyspa znajdująca się u wschodniego wybrzeża Madagaskaru. Zatoki wyspy przyciągały piratów w XVII i XVIII wieku. William “kapitan” Kidd (uważany za jednego z najokrutniejszych i najkrwawszych piratów XVII wieku), Henry Every (znany także jako Long Ben) oraz Thomas Tew – a to tylko nieliczni spośród legendarnych i okrutnych piratów, którzy znaleźli się na wyspie. O ich obecności przypomina słynny cmentarz, do którego tłumnie przyjeżdżają turyści. Wraki kilku pirackich statków wciąż można dostrzec na płytkich wodach Baie des Forbans.
Dziś wyspa Nosy Boraha jest jedną z najlepszych atrakcji turystycznych na Madagaskarze. Spokojne, czyste wody są idealne do snorkelingu. Podczas lata i wczesnej jesieni wyspę odwiedzają migrujące humbaki.

Ze względu na swoje położenie, północna część wyspy posiada piaszczyste, białe plaże, wysokie góry wulkaniczne i suche lasy podrównikowe. Zachodnie wybrzeże to rozległe równiny, przechodzące na południu w płaskowyże i pustynie. Na Madagaskarze rośnie kilka rodzajów lasów tropikalnych oraz zagrożone obecnie lasy namorzynowe.




Lemury stały się maskotką i symbolem wyspy, a według wierzeń miejscowej ludności lemur to święte zwierzę, którego nie można zabijać. Zwierzęta można zobaczyć zarówno w naturze, jak i w Parku Lemurów w Antananarywie.




Największym ośrodkiem miejskim jest stolica Madagaskaru, Antananarywa. Jej nazwa dosłownie oznacza "Miasto Tysiąca". W stolicy wyspy znajdują się dwa zabytkowe pałace. Pierwszy z nich to Pałac w Tana, wzniesiony przez Francuzów w XIX wieku.

Antananarywa (Antananarivo, potocznie Tana) – stolica Madagaskaru i prowincji Antananarywa. Położona jest w środkowej części wyspy, nad rzeką Ikopa, na wysokości ok. 1400 m n.p.m. Antananarywa jest największym miastem na wyspie, stanowiącym centrum administracyjne, gospodarcze, naukowe i komunikacyjne kraju. Rozwinął się tu przemysł spożywczy, tytoniowy i włókienniczy. Znajdują się tu wyższe uczelnie University of Madagascar oraz Collège Rural d'Ambatobe.
Nazwa miasta Antananarywa oznacza „Miasto Tysiąca". W okresie kolonialnym i przez kilka lat po odzyskaniu niepodległości (do 1976) używano formy Tananarywa (Tananarive). W języku malgaskim nazwę tę wymawia się „Tananariwu".

Antananarywa została założona w 1625 i była stolicą wodzów Hova. W 1797 została stolicą królestwa ludu Merina. Dzięki podbojom króla Radamy I stała się wkrótce stolicą nieomal całego Madagaskaru. W 1895 miasto zajęli Francuzi i włączyli je do protektoratu Madagaskaru.

Początkowo miasto zbudowane było z kamieni i cegły. W XIX w. zostało przebudowane na wzór europejski. Wtedy też powstały liczne pałace m.in.: królewski oraz zamożnych rodów, gmachy rządowe, siedziba francuskiego protektoratu, katedry anglikańska i katolicka, które zlokalizowano w centrum

Pałac Rova, siedziba dawnych władców. Budynek spłonął w pożarze, przez co dzisiaj można zobaczyć jedynie mury zabytkowej rezydencji. Będąc w Antananarywie, warto wejść na wzgórze Ambohimanga, gdzie mieści się letnia królewska rezydencja z XVIII wieku. Na cześć królowej Renavalony I, zwanej Okrutną, wybudowano tutaj dwa pawilony. Legendy głoszą, że z polecenia królowej wygnano z wyspy i zamordowano wszystkich europejskich kupców i misjonarzy.




Aleja Baobabów to grupa drzew otaczających polną drogę pomiędzy Morondavą i Belon’i Tsiribihiną na zachodnim Madagaskarze. Jej uderzający krajobraz przyciąga turystów z całego świata – jest to jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc w tym regionie (a przy okazji jest to najczęściej fotografowane miejsce Madagaskaru).Baobaby (niektóre nawet 800-letnie) początkowo nie wywyższały się nad krajobrazem – rosły w gęstym, tropikalnym lesie. Z biegiem lat lasy zostały wycięte na potrzeby rolnictwa, pozostawiając tylko słynne baobaby, które dziś mają od 5 do 30 metrów wysokości oraz od 7 do 11 metrów średnicy.





Antsirabe – miasto w środkowej części Madagaskaru, w prowincji Antananarywa, u podnóża masywu wulkanu Ankaratra, na wysokości 1500 m n.p.m. Około 205 tys. mieszkańców. Jest uzdrowiskiem i ośrodkiem turystycznym. Trzecie co do wielkości miasto kraju.




Park Narodowy Andringitra - park narodowy położony w południowej części Madagaskaru. Został założony w 1999 roku. Powierzchnia 31160 ha. Obejmuje masyw górski Andringitra, z najwyższym szczytem Boby. Niezwykła różnorodność biologiczna, liczne gatunki endemiczne oraz ciekawe formy terenu czynią z niego niebanalną atrakcję turystyczną. Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako część obiektu lasy deszczowe Atsinanana.

Królewskie Wzgórze Ambohimanga to ufortyfikowany kompleks pałacowy położony ok. 23 km na północ od Tany, w którym żyła niegdyś madagaskarska rodzina królewska. Od ponad 500 lat miejsce to uważane jest przez Malgaszy (rdzennych mieszkańców Madagaskaru) za jedno z najświętszych miejsc w kraju.

W kompleksie znajduje się dawny dom króla Andrianampoinimerina ze ścianami z litego drewna różanego i artefakty wielkiego króla wyspy (w tym bębny, broń i talizmany). Mur otaczający kompleks powstał w 1847 roku i został zbudowany przy pomocy zaprawy murarskiej zrobionej z wapna i białek jaj. Co ciekawe w pałacowych wnętrzach jest zakaz fotografowania (uchodzi to za fady, czyli tabu – to jeden z najciekawszych aspektów malgaskiej kultury), ale sam kompleks oraz wspaniałe widoki rozciągające się wokół można fotografować bez ograniczeń.

Ifaty to nazwa nadana dwóm zakurzonym wioskom rybackim na wybrzeżu południowo-

zachodniego Madagaskaru. Tuż przy nich znajduje się 90-kilometrowa rafa koralowa, która stanowi naturalną barierę dla fal, tworząc przy tym idealne miejsce do nurkowania, snorkelingu i wędkowania. Pustynia w głębi lądu znana jest z kolczastego lasu, w którym dziwacznie ukształtowane baobaby rosną od setek lat.




Fianarantsoa – miasto w środkowym Madagaskarze; stolica regionu Wysoka Matsiatra;. We wschodniej części miasta znajduje się lotnisko. Czwarte co do wielkości miasto kraju.




Mahajanga – miasto w północno-zachodniej części Madagaskaru, będące ośrodkiem administracyjnym Mahajanga o tej samej nazwie. Miasto jest portem nad Kanałem Mozambickim. Jest ośrodkiem handlowym regionu rolniczego. Przemysł spożywczy, włókienniczy, cementowy, skórzany. Miasto posiada lotnisko oraz jest siedzibą filii Uniwersytetu Madagaskarskiego.

Toamasina – miasto we wschodnim Madagaskarze, ośrodek administracyjny prowincji Toamasina, nad Oceanem Indyjskim– drugie pod względem wielkości miasto kraju. W północnej części miasta zlokalizowano lotnisko.

Jest głównym portem morskim Madagaskaru usytuowanym mniej więcej w połowie wschodniego wybrzeża.

Wodospad Lily w Ampefy






gejzery Ampefy
To jedno ze sławniejszych miejsc w regionie,

Park Narodowy Isalo wyróżnia się zróżnicowanym ukształtowaniem terenu. Znajdujący się w środkowo-południowej części Madagaskaru park obejmuje obszary trawiaste, strome kaniony i formacje piaskowca – wszystkie zawierające sadzawki otoczone palmami. Podobnie jak w innych parkach narodowych w kraju wymagany jest przewodnik. Wycieczki można zaplanować tak, by trwały kilka godzin lub nawet kilka dni.

W parku występuje ponad 400 gatunków roślin (w tym 116 gatunków roślin leczniczych) oraz wiele endemicznych gatunków zwierząt – między innymi 77 gatunków ptaków (70% z nich występuje tylko na Madagaskarze), 14 gatunków nocnych lemurów (7 to gatunki endemiczne), kilka gatunków żab, kameleon olbrzymi (samce osiągają długość ciała do 100 cm) oraz wąż boa

Rezerwat przyrody Tsingy de Bemaraha leży w południowej części największego parku narodowego na Madagaskarze o tej samej nazwie. Słowo „tsingy” odnosi się do szczytów, które znajdują się na wapiennym płaskowyżu w parku. Położony w pobliżu zachodniego wybrzeża kraju park cechuje duży obszar lasu namorzynowego. Występuje tu także siedem gatunków lemurów, w tym Sifaka – wyróżniający się charakterystycznym kremowo-białym futrem i czarnym pyskiem. Rezerwat w 1990 roku wpisano na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.

Park Narodowy Andasibe-Mantadia
Położony w pobliżu stolicy Madagaskaru park jest domem dla jedenastu gatunków lemurów, w tym największego w kraju Indrisa krótkoogonowego, który jest jego symbolem. Ten zagrożony wyginięciem gatunek jest największym przedstawicielem rodziny i jednym z największych lemurokształtnych – długość jego ciała (głowy i tułowia) wynosi 85-90 cm, a waga dochodzi do 10 kg.

Park otwarty jest przez cały rok, a w środku wytyczono szlaki turystyczne, po których oprowadzają lokalni przewodnicy. Wycieczka po parku trwa od dwóch do sześciu godzin.

Park Narodowy Masoala
Położony na północnym-wschodzie wyspy Park Narodowy Masoala obejmuje 400 kilometrów lasów deszczowych i trzy parki morskie. Występuje tu aż 50% gatunków roślin i ponad 50% gatunków ssaków, ptaków, gadów i płazów żyjących na Madagaskarze – w tym między innymi dziesięć gatunków lemurów, żaba pomidorowa (która nazwę zawdzięcza jasnoczerwonemu ubarwieniu) oraz Palczak madagaskarski (gatunek małpiatki; największy na świecie naczelny prowadzący nocny tryb życia). Parki morskie Tampolo, Ambodilaitry i Ifaho są idealnym miejscem do snorkelingu i pływania kajakiem.






Park Narodowy Ranomafana znajduje się w południowo-wschodniej części Madagaskaru, w pobliżu wioski Ranomafana. Jest to jeden z najpopularniejszych parków w kraju – jego wschodnia część jest bardzo malownicza, gdyż znajdują się tam liczne strumienie pluskające przez gęsto zalesione wzgórza. Dla turystów wytyczono 5 szlaków turystycznych, po których można chodzić z przewodnikiem, a sam Park Ranomafana słynie z wielu gorących źródeł (stąd zresztą pochodzi jego nazwa – ” rano” znaczy woda, “mafana” – gorąca).Park jest ponadto domem dla zagrożonego wyginięciem ssaka z rodziny lemurowatych.. Maki złoty (Hapalemur aureus) występuje w lasach deszczowych, a zasięg jego występowania jest ściśle związany z występowaniem bambusów. Co ciekawe ulubiony przysmak tego gatunku – bambus Cephalostachyum viguieri zawiera dużo protein i cyjanków. Dzienna porcja, jaką zjada Maki zawiera znacznie wyższą ilość cyjanków niż wynosi dawka śmiertelna dla większości zwierząt, jednak ten uroczy zwierzak pożywia się bambusem bez żadnych skutków ubocznych.








Zachodnie wybrzeże to rozległe równiny, przechodzące na południu w płaskowyże i pustynie.




Choć Madagaskar obecnie należy do Afryki, to kiedyś był częścią dzisiejszej Azji, a konkretnie superkontynentu Gondwana. Około 88 milionów lat temu wyspa odłączyła się od Półwyspu Indyjskiego.



Madagaskar nie ma sobie równych, jeśli chodzi o produkcję wanilii. Prawie 80% tego produktu na świecie pochodzi właśnie z tej wyspy. Stąd sprowadza się także dużo kawy, liczi oraz krewetek. Rolnictwo, hodowla i pasterstwo są tu najpopularniejszym sposobem na życie.



Około 69 procent mieszkańców wyspy żyje poniżej krajowego progu ubóstwa, który wynosi zaledwie jeden dolar dziennie. Całą wyspę zamieszkuje ponad 22 miliony ludzi, głównie na terenach wiejskich.



Wyspa była kiedyś popularnym miejscem odpoczynku dla europejskich piratów. Mieli oni prawdopodobnie tu także własne, nieformalne państwo, na którym wprowadzili system rządów i prawa.



Na niedostępnym dla ludzi, skalistym masywie Tsingy de Bemaraha, znajduje się aż 90% endemicznych gatunków organizmów.

Tôlanaro – miasto na wąskim półwyspie w południowej części Madagaskaru, nad Oceanem Indyjskim.

W granicach miasta znajduje się jeziora Ambinanikely oraz Amparihy. Na północ od miejscowości położone jest także jezioro Lanirano, a na południowy zachód Andriambe. W pobliżu miasta do Oceanu Indyjskiego uchodzi rzeka Manampanihy.

Nosy Mangabe – mała, bezludna wyspa Madagaskaru położona na Oceanie Indyjskim w zatoce Antongila. Leży 2 km od miasta Maroantsetra.

Wyspa w przeszłości stanowiła miejsce handlu niewolnikami. Na zachodnim brzegu zachowały się napisy z XVI wieku w języku niderlandzkim, sporządzone przez holenderskich piratów, którzy mieli tu swoją bazę. Od 1965 wyspa jest rezerwatem przyrody, który od 1997 wchodzi w skład Parku Narodowego Masoala.